March 26, 2017
Te Tono WAI 2521
Te Tono WAI 2521
Kua whakaaetia te tono koohukihuki aa ngaa iwi o Motiitii, e te taraipiunara o Waitangi. E ai ki taa ngaa hapu o te moutere o Motiitii, kaaore anoo te Karauna kia aronuitia te tuuranga mana whenua o aua hapuu. Ko WAI 2521 te ingoa o teenei tono, ka mutu, kei te tautokohia katoahia e te taraipiunara eeraa whakapae aa ngaa hapuu. E ai ki te whakatau aa kaiwhakawaa Pat Savage, he mea tuuraki te tuu aa te Karauna i ngaa hononga taumuri o ngaa iwi o te moutere.
Kaupapa Maori
Moea te kaupapa Maaori ki ngaa mahi aa ngaa tari Kaawanatanga katoa o Aotearoa, koira te rongoaa hei patu i te kaikiritanga huri noa i te motu. Koira te whakapono aa te minita whakawhanake Maaori aa Te Ururoa Flavell. Teeraa te koorero, ko te kaikiritanga, he mea i aata whakatoo ki roto i te wairua o te Kaawanatanga. E ai ki te minita whakawhanake Maaori, kotahi anake te rongoaa hei aukati i teeraa waiaro, araa, he whakatuu i etahi tino ture e tohutohu ai te Kaawanatanga kia aata whakatahuri i aana tirohanga oo mua.
Sonny Tau
He aha te hua o te whakauru i te kupu Maaori ki roto i ngaa ture Kaawanatanga, mena kaahore te ao paakeha e aronui ana ki te hohonutanga o eeraa kupu? Koira te paatai aa etahi o ngaa rangatira o te ao Maaori. E ai ki a Sonny Tau o Ngaa Puhi, rapua he tangata matatau ki to taatou reo Maori me oona tikanga, naanaa ano e tapiri atu he maaramatanga kia pai te noho o ngaa kupu Maori i roto i taua ture.
Maori Language
Tooku reo, tookuu ohooho, tooku reo, tookuu maapihi maurea, tookuu reo, tookuu whakakai marihi. Koira te whakatauki i tiikina ake e Tao David, hei taahuuhuu koorero moonaa, i roto i taana whai, kia ako ai te hunga tamariki o Aotearoa i te reo Maaori. He kaiako a David i te kura tuatahi o Gladstone i Taamaki Makaurau, ka mutu, koia te kaikookiri i te maatauranga Maaori o te kura. Hei taana, e tino tika ana kia rere te reo Maaori ki roto i oo taatou kura katoa, kia arohanui ai taatou katoa ki teenei taraongaonga o te motu.
Turuhi Tawahi
E ai ki ngaa tatauranga o te waa, he nui atu i te rima tekau oorau o Aotearoa e whakahee ana i te urunga mai aa te ika tangata o taawaahi ki Aotearoa. Hei taa Pita Paraone o Aotearoa Tuatahi, kua roa raatou e amuamu ana ki te tini o ngaa taangata manene e uru mai ki Aotearoa, naa, hei taana, i te aahua nei, ehara i te mea ko Winitana me toonaa kotahi e whakaaro peera ana.
Reo Irirangi Maori
Ko ngaa reo irirangi Maaori o Aotearoa, he pou whakairi i te reo Maaori ki te rangi, aa, e manako nui ana te iwi o Ngaati Hine, ka tino peera hoki raa te reo irirangi Maaori o Ngaati Hine aa tonaa waa. Koira te koorero kua rongo i a Te Waihoroi Shortland, hiamana o Te Maataawai, mokopuna hoki naa Hine Aamaru.
Copyright © 2017, UMA Broadcasting Ltd: www.waateanews.com